Gisteren liep ik een kwart-marathon in Rotterdam. Op zich niet zo bijzonder omdat ik in Rotterdam al 15 hele marathons heb uitgelopen. Wel bijzonder was het feit dat ik pas twee maanden geleden vier stents heb gekregen. Al maanden had ik veel te weinig  energie. Lange tijd meende mijn huisarts dat er ‘slechts’ sprake was van Long COVID. Hij schreef me een drankje voor. Gelukkig ontdekte een geraadpleegde sportarts dat het beter was om onverwijld naar de cardioloog te gaan. Die besloot alras dat mijn kransslagaders grotendeels waren afgesloten. Door het plaatsen van stents werden ze weer geopend en kreeg mijn hart weer zuurstof.

Ook als mijn hart veel aandacht vraagt, blijf ik graag over andere zaken nadenken. Zo wordt in mijn vakgebied, in de sociale wetenschappen, vaak gemijmerd dat ‘er niet één waarheid is’. Of dat ‘iedereen zijn eigen waarheid heeft.’ En elke keer als ik dat gezwijmel hoorde was ik jaloers op de exacte wetenschappen. Zie bijvoorbeeld de medische wetenschappen. Mijn huisarts dacht dat ik Long COVID had, mijn cardioloog dacht dat mijn kransslagaders ernstig waren vernauwd. Maar die cardioloog had gewoon gelijk. Zijn oordeel was waar en het oordeel van de huisarts was onwaar. Hoezo meerdere waarheden? Er waren meerdere opvattingen, doch slechts één waarheid. En die luidde: jouw kransslagaders zijn ernstig vernauwd.

Het bijzondere van die stents is dat ze een jaar of dertig geleden nog niet waren uitgevonden. Dertig jaar geleden had ik die kwart-marathon niet gelopen. Dat heet: wetenschappelijke vooruitgang. Wetenschappelijke vooruitgang is bij uitstek een zoektocht. Tal van hypotheses worden getoetst. Een aantal blijkt ‘waar’ te zijn en de rest is vooral onzin. Als in de medische wetenschap ook het adagium zou gelden dat er meerdere waarheden zijn, zou het zinnige onderscheid tussen ware en onware hypotheses nooit kunnen worden gemaakt. En zou de wetenschap nooit een stap verder zijn gekomen en zouden die stents nooit zijn ontwikkeld. Ik heb als sociale wetenschapper dus het geluk gehad dat ze in de medische wetenschap niet in meerdere waarheden geloven. Ik vraag me dan ook af: waarom zou de sociale wetenschap daarvan wel beter worden?

‍