Je kon erop wachten. Er wordt weer onderzoek gedaan naar de Zuiderzeelijn, die tegenwoordig Lelylijn wordt genoemd. Die nieuwe naam kan niet verhullen dat het nog steeds een onzinnig idee is. 

Het is geen nieuw idee. Het dateert al uit de vorige eeuw. Al eerder werd het Noorden van het land beloofd dat er een snelle spoorlijn zou komen van Amsterdam naar Groningen en Leeuwarden. In 2007 werd het idee voor het laatst afgeschoten. Het kabinet besloot definitief af te zien van de Zuiderzeelijn. Dat was een wijs besluit. Onmiskenbaar wordt de bereikbaarheid van het Noorden vergroot door een snellere treinverbinding. Daar zal Nederland als geheel van profiteren. Maar de winsten wegen geenszins op tegen de kosten. De laatste voorspelling komt uit op een bedrag van € 13,8 miljard. Daar kun je heel veel boeren voor uitkopen. 

Bovendien is de kans groot dat die winsten vooral in de Randstad zullen terechtkomen en niet in het Noorden. Als je de bereikbaarheid tussen twee steden vergroot profiteert meestal de grootste stad. Dus Amsterdam en niet Groningen. Wie zo’n spoorlijn wil vanuit het (populistische) idee dat de ‘regio’ in Nederland wordt achtergesteld, kan dus beter geen spoorlijn aanleggen. 

Ik vertel hiermee helemaal niets nieuws. Er is al zoveel onderzoek gedaan naar de maatschappelijke kosten en baten van deze lijn die allemaal dezelfde conclusie hebben opgeleverd. Dat weet men in Den Haag heel goed. Daarom hoor je tegenwoordig ook een ander argument voor die snellere verbinding van Amsterdam naar het Noorden: dan kunnen al die nieuwe woningen die we nodig hebben, in het Noorden worden gebouwd! Dan vergeet men drie dingen. Ten eerste: ook met een snellere verbinding ben je van deur tot deur nog gauw tweeënhalf uur kwijt. Zo’n reistijd is veel te lang om nog aantrekkelijk te zijn. Ten tweede: waarom zo’n dure spoorlijn aanleggen, als men gemakkelijk veel dichterbij Amsterdam kan wonen. De Randstad is niet vol, de Randstad is (voor een wereldstad) heel dun bevolkt. Ten derde: juist door economische activiteit te concentreren zal de economie er beter van worden. 

Het was dus een slecht plan, en dat blijft het.Te meer daar de situatie sinds 2007 wezenlijk is veranderd. Want in 2007 is wél besloten tot het aanleggen van de Hanzelijn (Lelystad-Zwolle), waardoor de reisafstand tussen Amsterdam en het Noorden al substantieel is verkort. En is 2007 is besloten om het Noorden € 2,7 miljard te schenken, als genoegdoening voor het niet doorgaan van de Zuiderzeelijn. Daar hoor ik niemand meer over. Maar gaat het Noorden die € 2,7 miljard teruggegeven, als die Lelylijn er toch komt. Je kan je niet eerst laten afkopen, om vervolgens toch te blijven zeuren dat je die spoorlijn wilt hebben. 

Overigens maak ik me geen enkele zorg. De Lelylijn is het zoveelste cadeautje voor een regio die zich achtergesteld voelt, zonder dat het ooit zal worden uitgepakt. Het vorige kabinet heeft € 3miljard gereserveerd voor de Lelylijn, het huidige kabinet heeft slechts uitgesproken dat die lijn er moet komen, maar heeft er geen cent voor beschikbaar gesteld. We herkennen het patroon van het kabinet-Schoof: veel roepen, maar geen cent beschikbaar stellen. In dit geval is dat overigens niet zo erg. 

‍