De cijfers over corona blijven heftig. Aantallen besmettingen, aantal doden. In Nederland en overal elders in de wereld. De maatregelen zijn ook heftig. Ik leef met mijn vrouw bijna in quarantaine. Onze boodschappen worden door lieve vrienden gedaan. Maar toch is het belangrijk kritisch te blijven. Op de cijfers en op het beleid. En op allerlei cijfers die op internet opduiken. Toch springen twee zaken steeds weer in het oog.

Ten eerste: elke griep telt vele doden. In het seizoen 2017/2018 stierven in Nederland 9.000 patiënten aan griep. Dat waren er 3.000 meer dan het jaar ervoor. Dat relativeert. Er is wel één praktisch verschil: corona vraagt veel meer intensive care-bedden dan een ‘normale’ griep. Omdat veel patiënten ademhalingsproblemen hebben. En omdat een situatie dreigt waarin de zorg het niet meer aan kan, is een krachtig beleid onvermijdelijk.

Ten tweede: corona richt zijn pijlen nog meer dan andere virussen op kwetsbare ouderen. Ik kom indrukwekkende cijfers tegen uit Italië (elders zijn ze niet fundamenteel anders). De patiënten die in Italië zijn overleden aan corona waren gemiddeld 81 jaar. 90% was ouder dan 70 jaar. 80% van hen leed chronisch aan twee ziektes als hart- en vaatziekten, kanker, longziekten of diabetes. 99% leed chronisch aan minimaal één van deze ziektes. Daar staat tegenover dat besmetting onder de gezonde bevolking gepaard gaat met milde of zelfs hele milde klachten. Om die reden zijn veel wetenschappers onzeker over het aantal mensen dat inmiddels al besmet is geraakt. In China zou meer dan 80% van de besmettingen niet terug te vinden zijn in de officiële cijfers omdat de klachten van velen zo gering waren dat zij niet eens waren getest. Zelfs niet in China.

De conclusie blijft luiden dat een krachtig beleid nodig is. Zonder krachtig beleid worden de ziekenhuizen overlopen en moet aan velen de noodzakelijke zorg worden onthouden. Maar moeten we daarvoor alle scholen dicht doen, alle kroegen, veel winkels? Moeten we daarvoor allemaal de hele dag beeldbellen? Als de grootste groep slechts ‘getroffen’ wordt door milde klachten als ze al besmet raken, moet dan de hele samenleving ‘intelligent op slot’, zoals Mark Rutte het noemt? Of moeten we vooral voorkomen dat de kwetsbaren besmet raken?

Dat laatste kan je inderdaad bereiken door elk contact tussen mensen in de ban te doen. Maar je kan het misschien ook bereiken door alle kwetsbaren van de rest af te zonderen.

Stel: we zetten alle ouderen boven de 70 en alle overige kwetsbaren (lijdend aan één van vier de genoemde chronische ziektes) in quarantaine.De overigen krijgen hun vrijheid weer terug en de samenleving komt weer op gang. Inderdaad al die gezonde mensen zullen dan spoedig besmet raken. Maar ze krijgen daardoor hooguit milde klachten. En natuurlijk zal er een enkele gezonde jongere komen te overlijden, zoals dat dagelijks ook in het verkeer gebeurt, of in de bouw of bij ondeskundig gebruik van de keukentrap. Ik vermoed dat we na relatief korte tijd (een maand?) kunnen vaststellen dat alle niet-kwetsbaren besmet zijn geraakt en inmiddels anti-stoffen hebben. Vervolgens kunnen we de kwetsbaren gedoseerd besmetten of hen in quarantaine op nieuwe medicijnen laten wachten. En inmiddels is de economie wel gered.

En dan meteen de disclaimer: ik ben geen viroloog. Het zijn maar hypotheses. Maar ik kan me niet voorstellen dat het RIVM zo’n scenario niet serieus zou nemen.

‍