Vandaag verschenen: een mooi en overtuigend verhaal van de wetenschappelijke bureaus van PvdA en GroenLinks. Het essay van Tim ‘S Jongers en Noortje Thijssen kan zo de basis zijn van het verkiezingsprogramma van de linkse fusiepartij. Kern van het verhaal: geen uitbuiting, niet van de mens en niet van de aarde. Dat betekent: afscheid nemen van economische groei, denken in termen van welzijn, herverdeling, meer overheid in plaats van minder, gelijke kansen, solidariteit, klimaatrechtvaardigheid (de grootste boosdoeners moeten het meeste betalen), afstoten van vervuilende bedrijven, enzovoorts.

Ik werd er erg blij van. De sociale en de ecologische politiek laten zich heel goed combineren.

Ik heb maar één ‘maar’: de migratie wordt in feite nauwelijks genoemd. Terwijl ook de lasten van de migratie in dit land zo ongelijk verdeeld zijn. Bovendien: we komen er niet met een de linkse politiek als we alleen de hoogopgeleide achterbannen van PvdA en GroenLinks weten te verenigen. Ook de mensen die zoveel baat hebben bij bestaanszekerheid, gelijke kansen en eerlijke verdeling van klimaatkosten zullen weer enthousiast moeten worden gemaakt voor de linkse politiek. En juist die mensen hebben een overtuigend en motiverend verhaal nodig over migratie.

Overigens kan dat ontbrekende hoofdstuk over migratie heel goed aansluiten bij de hoofdstukken over sociale en ecologische politiek. Ik zou voor vier leidende gedachten kiezen. Ten eerste: politieke en oorlogsvluchtelingen zijn altijd welkom. Ten tweede: er is  een grens wat de Nederlandse publieke voorzieningen én wat de Nederlandse biodiversiteit en natuur kunnen dragen. We kunnen niet eindeloos blijven doorgroeien. Ten derde: de dreiging van 200 miljoen klimaatvluchtelingen is een heel goed argument voor een krachtig klimaatbeleid. Ten vierde: de bestaanszekerheid aan de onderkant van de arbeidsmarkt kan alleen maar worden vergroot als we de instroom van goedkope arbeidsmigranten (waar alleen de ondernemers en de beleggers van profiteren) weten in te dammen.

Als links het aandurft om ook het laatste onderwerp toe te voegen, lijkt er zowaar een nieuwe toekomst voor linkse politiek te gloren.

‍