Het is een vaak misbruikt woord, het woord ‘vriend’. Sommige mensen gebruiken het te pas en te onpas. Iedereen die ze ooit een hand hebben gedrukt noemen ze al een ‘vriend’. Ik weet: dat kan soms heel functioneel zijn, bijvoorbeeld als je iets wilt bij ‘vrienden’ van dat soort ‘vrienden’. Je vrienden zijn dan slechts een ander woord voor je ‘netwerk’. Of nog scherper geformuleerd: als twee mensen elkaar kennen zou er sprake zijn van vriendschap. 

Door mijn werk ken ik veel mensen en kennen veel mensen mij. Er zitten veel interessante en aardige mensen tussen. Toch prefereer ik het om ze niet meteen allemaal mijn vriend te noemen. Juist omdat ik dan geen woord meer heb voor mijn echte vrienden. Elkaar kennen is dus te weinig om van vriendschap te spreken. Ik heb er de laatste tijd beter op gelet en kom tot drie kenmerken van vriendschap. Of zeg maar: voorwaarden waaraan moet zijn voldaan om van vriendschap te kunnen spreken. Deze drie kenmerken zijn heel effectief om de vrienden van de bekenden te scheiden. Zeg maar het kaf van het koren. Maar dan omgekeerd. 

Ten eerste vinden vrienden het altijd fijn om elkaar weer te zien. Of je nu een vriend onverwachts tegenkomt of op afspraak, er is een gevoel van blijdschap, van echte herkenning, op het moment dat je elkaar weer ziet. Je geeft een vriend dan ook geen hand. Een mannelijke vriend geef je een klap op zijn schouder, een hug of een knuffel. Een vrouwelijke vriend geef je een knuffel met een zoen. 

Ten tweede zijn vrienden altijd in elkaar geïnteresseerd. Je bent benieuwd hoe het met de ander gaat, en hoe het haar of hem de laatste tijd is vergaan. En spiegelbeeldig wil je je vriend graag allerlei dingen die je bezighouden of zijn overkomen, vertellen. En ja, je vriend wilt dat ook graag allemaal horen en weten. 

Ten derde is vriendschap (dus) altijd wederkerig. Niet alleen voor mij moeten die twee eerste kenmerken gelden, maar ook voor haar of hem. Ook voor hem of haar moet ik een vriend zijn, zoals zij dat van mij zijn. Is dat echt waar? Kan iemand geen vriend van je zijn, als alleen jij onderschrijft dat er van vriendschap sprake is? Nee, dat kan niet, want wat is een vriend die niet in jou geïnteresseerd is?

Als dit de meetlat is, en waarom zou dit de meetlat niet zijn, is het een bijzondere ervaring om je vrienden en je vermeende vrienden eens langs die meetlat te leggen. Ik raad het iedereen aan om dat eens te doen. Sommigen in mijn omgeving vielen af, ook tot mijn verrassing. Maar tot mijn verrassing was mijn vriendenkring ook groter dan ik had gedacht. Misschien is het goed als al die nieuwe vrienden mij ook eens langs hun eigen meetlat leggen. 

‍