Meer mensen zullen het verzoek hebben gehad om de petitie tegen de bezuinigingen van € 1 miljard op het hoger onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek te tekenen. Ik heb het nog niet gedaan. Niet omdat ik het belang van hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek niet onderken. En al zeker niet omdat ik het rampzalige non-beleid van dit kabinet zou toejuichen. Maar omdat ik de nuance mis.

Zo lijkt iedereen te vergeten dat hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek er net € 1 miljard hebben bijgekregen van het vorige kabinet. Dat extra miljard was nodig, zeker. Maar we moeten niet doen alsof het hoger onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek geheel instorten als er nu weer € 1 miljard afgaat. Iets wat twee jaar geleden kon, moet nu ook kunnen, zou je zeggen. 

Zo lijkt iedereen te vergeten dat de universiteiten in de financiële problemen zijn gekomen door met elkaar de concurrentie aan te gaan, met name om de buitenlandse student, die in grote getale naar Nederland is getrokken. Maar de lumpsum voor het hoger onderwijs bleef gelijk, zodat elke universiteit voortaan per student minder kreeg. Niet alleen de universiteiten dragen hieraan schuld, maar zonder schulden zijn ze zeker niet. 

Zo lijkt iedereen te vergeten dat de universiteiten nog heel veel zouden kunnen bezuinigen als ze hun eigen bureaucratie te lijf zouden gaan. Al jaren telt ‘het bestuursgebouw’ meer medewerkers dan de grootste faculteit. Daarnaast heeft elke faculteit zijn eigen bureaucratische leemlaag opgebouwd in enkele decennia tijd. Het zou dus inderdaad een schande zijn als die € 1 miljard (weer) geheel ten koste zou gaan van de promovendi en de postdocs. Hoeveel zou het opleveren als de universiteiten (net als Den Haag) 22% gaat korten op het niet-wetenschappelijk personeel? 

Zo lijkt iedereen te vergeten dat het onderwijs aan de universiteit voor veel studenten niet meer vergt dan een halve werkweek. Als we praten over het belang van goed onderwijs voor de toekomst van het land, zouden we dan ook eens een systeem kunnen bedenken waarin studenten 40 uur per week kwijt zijn aan hun studie? Overigens hoeven we dat niet meer te bedenken, omdat het onderwijs aan de University Colleges meestal wel fulltime is. Waarom geldt dat niet voor het overige onderwijs? 

Zo wil ik zeker niet vergeten dat de elite altijd heel goed in staat is om voor zijn eigen belangen op te komen. Persoonlijk vind ik het veel erger dat het Stikstoffonds gekort is met € 27 miljard (oké, niet op jaarbasis). Daar heb ik nog geen petitie over gelezen. Maar de natuur is nu eenmaal minder welbespraakt dan de elite die zijn eigen universiteiten in gevaar ziet komen. 

‍